ΥΠΑΑΤ - ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ

Αθήνα 19/05/2021

ΘΕΜΑ: «Προστασία κατά τη μεταφορά ζώντων ζώων τους θερινούς μήνες»
ΣΧΕΤ: 1) Το αρ. πρωτ. 1703/101411/18.7.2018 έγγραφο της Υπηρεσίας μας
 2) Το αρ. πρωτ. 1010/116987/7.5.2020 έγγραφο της Υπηρεσίας μας

Σε συνέχεια των ανωτέρω σχετικών με το θέμα εγγράφων μας, καθώς και συνεχιζόμενων υπομνηματικών επιστολών και μηνυμάτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τις κεντρικές αρμόδιες αρχές των Κρατών Μελών για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά με έμφαση σε τυχόν εξαγωγές ζώντων ζώων κατά τους θερινούς μήνες (και την παρατήρηση ότι συνεχίζουν να εγκρίνονται μεταφορές ζώντων ζώων από τις αρμόδιες αρχές Κρατών Μελών όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος ξεπερνά τους 30ºC), σας υπενθυμίζουμε ότι:

Α) Κατά τους θερινούς μήνες θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά όλες οι διατάξεις του Κανονισμού 1/2005/ΕΚ και ιδιαίτερα αυτές που συνδέονται άμεσα με την πιθανότηταανόδου της θερμοκρασίας σώματος των ζώων και πρόκλησης θερμικής καταπόνησης (πχ πυκνότητα φόρτωσης, επίπεδα θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας των θαλάμων των μεταφορικών μέσων, τήρηση των προβλεπόμενων χρόνων ταξιδίου και διαστημάτων σίτισης και ποτίσματος των ζώων, τήρηση συνθηκών εξαερισμού, απόσταση οροφής από την κεφαλή των ζώων κλπ.).

Β) Θα πρέπει να εφαρμόζονται τα παρακάτω ως εξής (και πάντα σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του Κανονισμού 1/2005/ΕΚ):
1. Η μεταφορά μόνο ικανών ζώων και τακτική επιθεώρηση αυτών κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

2. Η μείωση της πυκνότητας φόρτωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου 7, Παράρτημα Ι του Κανονισμού 1/2005/ΕΚ, αλλά και η τοποθέτηση μικρότερου αριθμού ορόφων για να αυξηθεί το ύψος της οροφής πάνω από την κεφαλή των ζώων.

3. Ο έλεγχος καλής λειτουργίας του συστήματος εξαερισμού και ρύθμισης θερμοκρασίας των οχημάτων πριν την αναχώρηση και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, ώστε να εξασφαλίζονται οι διατάξεις της παραγράφου 3, Κεφάλαιο 6, Παράρτημα Ι του Κανονισμού 1/2005/ΕΚ.

4. Η διαρκής πρόσβαση των ζώων σε φρέσκο πόσιμο νερό και ο εκ των προτέρων έλεγχος της διαθεσιμότητας σε νερό στο όχημα μεταφοράς.

5. Ο τακτικός έλεγχος και συντήρηση των ταϊστρών και ποτιστρών, ώστε να εξασφαλίζεται η ορθή λειτουργία τους και να είναι κατάλληλες για το είδος των  ζώων που μεταφέρονται, καθώς και δυνατότητα ποτίσματος και ταΐσματος με επιπλέον μέσα πχ. κουβάδες αν χρειαστεί.

6. Τα οχήματα μεταφοράς να είναι ορθά συντηρημένα σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου ΙΙ, Παράρτημα Ι του Κανονισμού 1/2005/ΕΚ.

7. Η φόρτωση, μεταφορά και εκφόρτωση ζώων να λαμβάνει χώρα κατά τις δροσερές ώρες της ημέρας με την αντίστοιχη αποτύπωση στον προγραμματισμό του ταξιδιού.

8. Η στάση των οχημάτων σε σκιερά μέρη κατά τις θερμές ώρες της ημέρας και μακριά από άλλα οχήματα που περιορίζουν τη ροή του αέρα. Σημειώνεται ότι θα πρέπει να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα κατά την αναμονή προς φόρτωση των οχημάτων μεταφοράς σε λιμένες της Χώρας και συννενόηση με τις κατά τόπους λιμενικές αρχές για τη φροντίδα των ζώων.

9. Η αποφυγή μεταφοράς μη κεκαρμένων (κουρεμένων) ζώων.

10. Ο εκ των προτέρων έλεγχος των καιρικών συνθηκών που επικρατούν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ώστε σε περίπτωση που επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες και υψηλή υγρασία να ματαιώνεται ή να τροποποιείται η μεταφορά. Ενδεικτικά προτείνεται η χρήση των ιστότοπων www.meteoblue.com και www.weather.com (το οποίο δίνει προγνώσεις κατά 2 βαθμούς υψηλότερες σε σχέση με την άλλη προτεινόμενη ιστοσελίδα). Σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο του προγραμματισμού διαπιστώνετε ότι το όχημα θα περάσει από περιοχές στις οποίες θα επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες, ο προγραμματισμός θα πρέπει να επιστρέφεται και να ζητείται επανασχεδιασμός με διαφορετική χάραξη διαδρομής που θα περιλαμβάνει περιοχές οπου θα επικρατούν χαμηλότερες θερμοκρασίες . 

11. Διοικητικός έλεγχος εγγράφων μετά την ολοκλήρωση της μεταφοράς άφιξης των
ζώων στον τόπο προορισμού. Περιλαμβάνει:
Υγειονομικά πιστοποιητικά (Άδειες διακίνησης, πιστοποιητικά TRACES, υγειονομικά πιστοποιητικά τρίτων χωρών).
Άδειες μεταφορέων πιστοποιητικά οχημάτων και πιστοποιητικά ικανότητας προσωπικού. Συμπληρωμένα όλα τα τμήματα του ημερολογίου ταξιδίου, σύγκριση ημερολογίων ταξιδίου, εκτυπώσεων ταχογράφων για τον υπολογισμό του πραγματικού χρόνου διαδρομής από αυτούς, μέσω ψηφιακών χαρτών τύπου Google maps ή μέσω της ιστοσελίδας viamichelin.com και συστημάτων πλοήγησης με έλεγχο των γεωγραφικών συντεταγμένων και τα χιλιόμετρα που διανύθηκαν, καθώς και τον υπολογισμό του χρόνου αναμονής σε σημεία εξόδου.
Η πληρότητα και ορθότητα συμπλήρωσης και ειδικά του Τμήματος 4 (και να μη έχει μεγάλη απόκλιση με το Τμήμα 1). Έλεγχος των εκτυπώσεων καταγραφικής θερμοκρασίας καθ’ όλη τη διάρκεια ταξιδίου (επιθυμητό είναι να υπάρχει καταχώριση θερμοκρασίας ανά 30 min). Ορθός συμπληρωμένος προορισμός και ημερομηνία άφιξης, αριθμός μη ικανών προς μεταφορά ή νεκρών ζώων (Τμήμα 3 και 5 του ημερολογίου ταξιδιού), παραβάσεις ως προς τις στάσεις των οχημάτων, καταχώρηση της επιθεώρησης στο σύστημα TRACES και το ΟΠΣ με τα πραγματικά ευρήματα και τυχόν μη συμμορφώσεις με σύνταξη σχετικής έκθεσης ελέγχου μεταφορέα.

12. Έλεγχος εκτός της διαδικασίας μεταφοράς σε εγκαταστάσεις μεταφορέων (έδρες τους – γραφεία). Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: έλεγχο οχημάτων στην έδρα του μεταφορέα σε χρόνο διαφορετικό από την ενεργή μεταφορά ζώων και έλεγχο εγγράφων, ήτοι άδειες διακίνησης και πιστοποιητικά TRACES, πιστοποιητικά απολύμανσης οχημάτων, βιβλία ή αρχεία καταγραφής ταξιδίων, άδειες μεταφορέων, πιστοποιητικά έγκρισης οχημάτων και πιστοποιητικά ικανότητας προσωπικού, συμπληρωμένα ημερολόγια ταξιδίου, σύγκριση ημερολογίων ταξιδίου, εκτυπώσεων ταχογράφων για τον υπολογισμό του πραγματικού χρόνου διαδρομής από αυτούς, ψηφιακών χαρτών τύπου Google maps και συστημάτων πλοήγησης με έλεγχο των γεωγραφικών συντεταγμένων και τα χιλιόμετρα που διανύθηκαν, καθώς και τον υπολογισμό του χρόνου αναμονής σε σημεία εξόδου, πληρότητα και ορθότητα συμπλήρωσης (και ειδικά του Τμήματος 4), εκτυπώσεις ή ηλεκτρονικά αρχεία καταγραφικών θερμοκρασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδίου, ορθός προορισμός και ημερομηνία άφιξης, αριθμός μη ικανών προς μεταφορά ή νεκρών ζώων, παραβάσεις ως προς τις στάσεις των οχημάτων, σχέδια έκτακτης ανάγκης.

13. Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις σε περιόδους υψηλών θερμοκρασιών ή οι μεταφορείς και διοργανωτές δε δέχονται να τροποποιήσουν τον προγραμματισμό ταξιδίου δε θα πρέπει να εγκρίνονται οι μεταφορές ζώντων ζώων και να εκδίδονται τα σχετικά έγγραφα από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες.

Γ) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει ενημερωτικό φυλλάδιο που απευθύνεται στους μεταφορείς ζώντων ζώων και έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα:
https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/animals/docs/aw_transport_leaflet_to-tur_en.pdf  Σας γνωρίζουμε όμως ότι το φυλλάδιο αυτό είναι επίσημα μεταφρασμένο στην αγγλική, γαλλική, γερμανική, βουλγαρική, ουγγρική, πολωνική και τσεχική γλώσσα και δεν είναι διαθέσιμη επίσημη μετάφραση αυτού στην ελληνική γλώσσα προς το παρόν. Κατά συνέπεια όροι του δεν μπορούν να αποδοθούν πιστά στην ελληνική γλώσσα, χωρίς αντίστοιχη επίσημη μετάφραση.

Δ) Σε επιστολή του αρμόδιου Επιτρόπου δίδεται έμφαση στους αυξημένους χρόνους αναμονής που παρατηρούνται στα σημεία εξόδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τις οδικές μεταφορές και στους λιμένες κατά τις θαλάσσιες μεταφορές και την σε αρκετές περιπτώσεις αδυναμία να καλυφθούν οι ανάγκες ευζωίας των ζώων. Επίσης τονίζεται επισταμένως η αναγκαιότητα λεπτομερούς ελέγχου των σχεδίων δρομολογίου πριν από την έγκρισή τους (με επιβεβαίωση και των κρατήσεων που έχουν γίνει σε σημεία ελέγχου και πλοία, καθώς και την ύπαρξη σχετικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης) και η καταγραφή των προβλεπόμενων καιρικών συνθηκών καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδίου. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να επιβεβαιώνετε ότι ο μεταφορέας έχει όντως ελέγξει τις καιρικές συνθήκες και ότι πράγματι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να συμβεί αδικαιολόγητη ταλαιπωρία των ζώων.

Ε) Η Υπηρεσία μας κάθε έτος γίνεται αποδέκτης καταγγελιών από μη κυβερνητικές οργανώσεις για μεταφορά ζώντων ζώων από το εξωτερικό στην πατρίδα μας εν μέσω ακραίων θερμοκρασιών το θέρος (τόσο από Έλληνες όσο και αλλοδαπούς μεταφορείς), οι οποίες κοινοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προς διερεύνηση. Μεγάλος αριθμός καταγγελιών λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια αναμονής των οδικών οχημάτων εντός των χώρων αναμονής του λιμένως Πειραιώς για τη μετεπιβίβασή τους για τη νωσιωτική Χώρα. Για το λόγο αυτό παρακαλούμε όπως ενημερώσετε σχετικά τους μεταφορείς της περιοχής αρμοδιότητάς σας για το περιεχόμενο αυτού του εγγράφου και προβαίνετε σε επιβολή κυρώσεων σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4235/2014 (Α΄32) και συγκεκριμένα του άρθρου 13 του Κανονισμού 1/2005/ΕΚ σε περίπτωση μη συμμόρφωσής τους κατά τις θερινές περιόδους.

Είμαστε στη διάθεση σας για κάθε επιπλέον πληροφορία η διευκρίνιση. 

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ

 ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΝΤΟΥΝΤΟΥΝΑΚΗΣ